ŚWIAT MINERAŁÓW

Jaspis





Właściwości fizyczne i chemiczne
Skład chemiczny SiO2
Twardość w skali
Mohsa		 6,5-7
Gęstość 2,58 -2,91 g/cm3
Łupliwość Brak
Przełam Muszlowy, haczykowaty
Rysa Biała, żółta, brązowa



Jaspis to półszlachetny minerał zbudowany z chalcedonu i kwarcu. Często zawiera domieszki hematytu, magnetytu, manganu i chlorytu. Związki żelaza nadają jaspisom barwę brązową, żółtą, czerwoną lub zieloną.

Występuje zazwyczaj w skałach osadowych jako wypełnienie szczelin lub żył. Często występuje w formie otoczaków w osadach aluwialnych i lodowcowych.
Jest szeroko rozpowszechniony, czasami tworzy duże wystąpienia o charakterze złóżowym.

Jego odmiany to:
  • basanit – drobnoziarnisty, czarny.
  • jaspis agatowy – żółto, brązowo lub zielono nakrapiany, zrośnięty z agatem.
  • jaspis egipski – (kwarc niklowy) silnie żółty i czerwony.
  • jaspis pejzażowy – brązowy, przypominający pejzaż rysunek wywołany tlenkiem żelaza.
  • jaspis pasiasty – struktura warstwowa z szerszymi lub węższymi pasami.
  • jaspis z Nunkirchen – białoszarawy, znaleziony w Nadrenii. Barwiony błękitem berlińskim, jako „niemiecki lapis” – imituje lapis lazuli.
  • mokait – z różowymi lub jasnoczerwonymi chmurkami.
  • rogowiec – bardzo drobnoziarnisty, szary, brązowoczerwony, rzadziej zielony lub czarny.
  • silex – żółto i brązowoczerwono plamisty lub pasiasty.
  • unakit – kamień zieleno(epidot) – różowy(ortoklaz), często z domieszkami kwarcu (bezbarwny lub w odcieni bieli).




Występowanie

Jego złoża znajdują się m.in. w Meksyku, USA, Rosji, Chinach i Indiach.
W Polsce spotykany w Niedźwiedziej Górze.

Zastosowanie

Czasami wykorzystywany w jubielerstwie lub jako kamień kolekcjonerski.