ŚWIAT MINERAŁÓW

Turmalin





Właściwości fizyczne i chemiczne

Skład chemiczny XY3Z6[(OH)4(BO3)3(Si6O18)]
X- Na, Y- Fe,Mg,Ca,Mn,(Li+Al.),
Z- Al,Fe
Twardość w skali
Mohsa
7-7,5
Gęstość 2,9-3,26 g/cm3
Łupliwość Brak
Przełam Muszlowy, nierówny
Rysa Biała



Turmaliny to szereg minerałów należących do grupy krzemianów. Oprócz szerlu, należą do minerałów rzadkich lub bardzo rzadkich. Występuje zjawisko pleochroizmu, a część turmalinów ujawnia efekt kociego oka.
Minerał występuje we wszystkich barwach. Widoczny szklisty bądź żywiczny połysk.

Zazwyczaj tworzą kryształy o pokroju słupkowym, pręcikowym, igiełkowym a na ścianach kryształów wykazują charakterystyczne zbrużdżenia zgodne z wydłużeniem słupów.
Występują w skupieniach zbitych, ziarnistych, pręcikowych, igiełkowych i promienistych.

Turmalin łatwo elektryzuje się.


Podział turmalinów:
  • buergeryt (turmalin żelazowy) – ciemnobrunatny lub czarny
  • elbait (turmalin litowy) – wielobarwny
  • drawit (dravit) (turmalin magnezowy) – żółtobrunatny, brunatnozielony, brunatnoczerwony
  • liddicoatyt (turmalin wapniowy) – wielobarwny, od elbaitu odróżnia się większą zawartością wapnia
  • szerlit – turmalin żelazawy – czarny
  • tsilaisyt (turmalin manganowy) – ciemnożółty lub zielony
  • uwit (turmalin magnezowy) – zielony, ciemnobrunatny lub czarny


Występowanie

Turmaliny wystepują w: Brazylii, USA, Rosji, Finlandii, Pakistanie, Afganistanie, Namibii we Włoszech, na Sri Lance oraz na Madagaskarze.
W Polsce występuje czarny turmalin- szerl, głównie na Dolnym Śląsku.


Zastosowanie

Turmaliny znajdują zastosowanie w przemyśle optycznym i radiotechnicznym oraz przy produkcji ciśnieniomierzy. Są to bardzo wysoko cenione kamienie jubilerskie i kolekcjonerskie.

Syntetyczne turmaliny służą tylko do celów badawczych. Kamienie oferowane jako syntetyczne turmaliny są w rzeczywistości syntetycznymi spinelami o barwie turmalinu.


Turmalin arbuzowy
Elbait