ŚWIAT MINERAŁÓW

Szafir

Właściwości fizyczne i chemiczne

Skład chemiczny	Al2O3
Twardość w skali Mohsa	9
Gęstość	3,95–4,1 g/cm3
Łupliwość	Brak
Przełam	Muszlowy, nierówny
Rysa	Biała

Szafir to jeden z rzadszych, cenniejszych i twardszych minerałów szlachetnych. Należy do gromady tlenków, jest to niebieska odmiana korundu, czyli tlenku glinu.

Szafir jest kruchym, przezroczystym minerałem, występującym zazwyczaj w różnych odcieniach niebieskiego, choć spotykane są też różnobarwne odmiany np.: biały, bezbarwny (leukoszafir), jasnoróżowy, czerwonawy, pomarańczowoczerwony (paparadża tzw. hiacynt), purpurowy, fioletowy (ametyst wschodni), fioletowoniebieski (szafir kaszmirski), zielony (szmaragd wschodni), jasnoniebieski (akwamaryn wschodni), szary, brunatny, czarny.
Barwę powodują domieszki żelaza, tytanu, magnezu, wanadu, chromu. Widoczny szklisty bądź diamentowy połysk kamienia. Niektóre z odmian wykazują pleochroizm, a nawet luminescencję.
Tworzy najczęściej kryształy o postaci pseudoheksagonalnych słupów, a na ścianach kryształów często wykazuje poprzeczne zbrużdżenia.

Kamień jest spotykany najczęściej w pegmatytach, bazaltach i innych skałach magmowych.

Występowanie

Kopalnie szafirów znajdują się m.in.: na Sri Lance, w Kambodży, Indiach, Australii, Tajlandii, Tanzanii, USA, Rosji, Namibii, Kolumbii, RPA, Birmie i na Madagaskarze.
W Polsce występują pewne ilości tego minerału na Dolnym Śląsku i w okoliach Karpacza.

Zastosowanie

Szafir jest przede wszystkim wysoko cenionym kamieniem jubilerskim i kolekcjonerskim.
Stosowany jest również w przemyśle precyzyjnym oraz używany do produkcji igieł piezoelektrycznych do gramofonów.